تحلیل عاملی استرس شغلی محافظان جنگل: مطالعۀ موردی استان گلستان

بخشی از مأموریت حفاظت از جنگل‌ها توسط یگان ویژه‌ای در ادارات منابع طبیعی اجرا می‌شود که همزمان زیر نظر نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کنند. تحقیق حاضر با روش توصیفی- پیمایشی انجام گرفت. جمعیت تحت مطالعه شامل 220 نفر از مأموران یگان حفاظت استان گلستان بودند که از آن میان، 132 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی‌شده بررسی شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه بود که روایی آن با روش روایی صوری و مراجعه به استادان دانشگاه و کارشناسان ادارۀ کل منابع طبیعی و کارکنان یگان حفاظت استان گلستان تأیید شد. اطلاعات جمع‌آوری‌شده با نرم‌افزار SPSS16 و روش تحلیل عاملی تجزیه‌وتحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان داد که استرس شغلی مأموران حفاظت از جنگل‌ها بیش از متوسط است. برمبنای نتایج تحلیل عاملی، استرس شغلی این مأموران از 11 عامل نشأت می‌گیرد که از بین آنها، «چالش‌های سازمانی»، «مخاطرات کاری» و «قوانین و روابط» به‌ترتیب با تبیین واریانس 96/15، 38/6 و 17/6، مهم‌ترین نقش را در شدت استرس شغلی آنان دارند. با توجه میزان به‌نسبت زیاد استرس شغلی مأموران حفاظت از جنگل‌ها، باید برای کاهش آن اقدامات جدی انجام گیرد. رعایت تناسب ویژگی‌های فردی با مشاغل مرتبط با حفاظت از جنگل‌ها، ارتقای دانش مأموران حفاظتی دربارۀ قوانین و روش‌های حل تضاد با جوامع محلی، پرداخت حقوق کافی و به‌موقع، فراهم آوردن تجهیزات مورد نیاز نیروهای حفاظتی، کاستن از وسعت منطقۀ تحت حفاظت و آموزش راهکارهای فردی مقابله با استرس از پیشنهاد‌های تحقیق حاضر برای کاهش استرس شغلی مأموران حفاظت از جنگل‌هاست.